februari 2023
Herdenking Watersnood Texel
Niet alleen in Zeeland, ook op Texel kwamen mensen om in wat we de Watersnood zijn gaan noemen. Vijf van de zes doden liggen begraven op het kerkhof in De Waal. Op Texel wordt de Watersnood wel de vergeten ramp genoemd, omdat er zo weinig aandacht voor was in het land. Voor de Texelse dijkverhoging die noodzakelijk was om te voorkomen dat zo’n drama nog eens zou plaatsvinden, was het zelfs nodig om in Den Haag te gaan demonstreren. Met 50 schapen, dat is op zich een mooi verhaal. Maar dat het nodig was, is dat niet.
Bij de herdenking van deze vergeten ramp droeg ik onderstaand gedicht voor.
Watersnood Texel, 1-2-1953
Herdenking 1-2-2023
VERGETEN RAMP
Waren er hier te weinig doden,
was de overkant te ver,
de oorlog nog maar net achter de rug
en het besef van de onuitwasbare sporen
– van geslacht tot geslacht –
nog niet doorgedrongen in de tijd?
Was er nog geen oog voor de veelvoud
van de zes, doordat zij wel
en die anderen niet?
Paniek in de blik van vaders en moeders,
– geen dag meer als tevoren –
drijvend als een hond op een tafelblad.
De kabbelende zee die een monster
herbergt als wind en tij samenspannen,
dat op kan duiken als je slaapt, net opstaat,
in de kroeg zit of op weg bent naar huis.
Dan draait het rad, vertelt de tijd
en maakt het uit of je besluit
een regenbroek te halen. Het kan
je lot bepalen.
Een nacht die niet is uit te wissen,
die niet is weggedacht.
Fiet van Beek,
eilanddichter
januari 2023
De eerste Dries
Op 18 januari 2022 overleed Dries Veltkamp, een sociaal bewogen markante Texelaar, tevens gemeenteraadslid. Dries was een actieve burger die allerlei mensen en organisaties hielp, ook als hij er niet zoveel mee had. Om burgerschap te stimuleren en de nagedachtenis van Dries te eren, stelt PvdA Pro Texel een prijs in voor sociaal Texelaarschap: De Dries.
De eerste Dries werd uitgereikt op 18 januari 2023 aan Cintha Stiekema, pleegouder en oprichter van Texelgezinnen. Texelgezinnen begon voorjaar 2020 met een spontane groep ouders die het initiatief nam om ook op Texel onderlinge steun te stimuleren voor kinderen (gezinnen) die een steuntje in de rug nodig hebben. Eind 2022 waren meer dan 42 ‘vraaggezinnen’ gesteund met 94 kinderen. Er is kleding en speelgoed uitgeleend, kinderen zijn geholpen met huiswerk of mee uit genomen voor een leuk uitje en er zijn workshops voor ouders georganiseerd over opvoedkwesties. Cintha Stiekema krijgt applaus, een oorkonde en een bedrag dat door haar aan een goed doel te besteden is. Op de oorkonde is onder meer onderstaand gedicht te lezen.
DE EERSTE DRIES
Hij was een man, die niet snel vergat
of wordt vergeten. Zijn warmte bracht
waar ze ontbrak, liet zien hoe samen
kansen gaf voor aanwaaiers en gasten
voor wie het bestaan geen glijbaan was.
Wie op sloffen in zijn voetspoor treedt,
heeft het niet gevat. Het gaat om eigen
stijl, niet louter imiteren. Met het
beste uit jezelf een goede weg
opgaan, zelfs al moet je die nog banen.
Een vrouw die weet wat werken is, dacht
dat één plus één zoveel meer kan zijn
dan twee en drie. Een eilandtalent
brengt bij elkaar, tot andermans kind
gewoon een bonus vindt. Aandacht bij
een kopje thee met oren smaakt naar
meer en is voor ieder te behappen.
Deze vrouw is eenvoudig een kei
in verbinden van gezinnen. Zij
krijgt nu wat zij zelf gegeven heeft.
Fiet van Beek,
eilanddichter
Gelukkend nieuwjaar
Op de nieuwjaarsreceptie van de gemeente Texel kreeg de eilanddichter ook het woord. Ik droeg er dit voor de gelegenheid gemaakt gedicht voor.
GELUKKEND NIEUWJAAR
De dagen rond het nieuw en oud
vragen om blikken. Dat kan, maar waar
begin je dan? Terug brengt oud nieuws:
vlammen bij Joost, de jurk die er twee
bleek te zijn, strandende kotters
aan de kade, nieuwe bestuurders
aan de eindeloze Emmalaan.
Vooruitzien is gissen. Dichterbij
is een pas op de plaats maken, poten
in Texels klei, geaard in de kern van de zaak.
Dat brengt ons vast verder, misschien wel
bij die stip op de einder. Laten we
niet bang zijn voor wat de boer niet kent,
donker in de nacht behouden, elkaar
het licht in de ogen gunnen. Niet
zwartepieten maar vieren wat echt
bij ons hoort en samenbrengt. Natuur
zijn we zelf, wie hierna komt zal dat
beamen. De zee ziet erop toe.
Wat we ook laten en doen, altijd
blijven wij andermans overkant.
Ik wens ons ruimte en rust, in lengte
van dagen, vrede met het verleden
en tezamen een waardenvol jaar.
Fiet van Beek,
eilanddichter
december 2022
Houwes
Eindelijk weer schaatsen op de ondiepe plekken van Waalenburg!
foto: Eckard Boot (Natuurmonumenten)
HOUWES
Vergeelde plaatjes zijn vanaf
hun lijstjes naar de Staart gestapt.
Zwieren, krabbelen, vallen, staan;
het natte blok is spiegelglad.
Glijdend kleuren rode konen
met muts en sjaal de kiekjes bij.
De polder is vol speelnatuur,
maar onder nul van korte duur.
IJsvrij, gras steekt de kop weer op;
geen koek-en-zopie bij De Marel.
Het wordt weer trainen van geduld,
met oude foto’s aangevuld.
Fiet van Beek,
eilanddichter
november 2022
Veteraan
Op 27 november was er een veteranenmiddag in de Texelse bioscoop. Een activiteit waar veteranen voor worden uitgenodigd om met elkaar contact te hebben en zich te verdiepen in een maatschappelijk relevant thema. Dit keer kwam het Veteranen Search Team een presentatie geven. Het (landelijke) team ondersteunt de politie geregeld bij vermissingszaken.
Er stond nog iets bijzonders op het programma: een nieuw Texels biertje werd gepresenteerd. De naam is Grombaard, een in onbruik geraakt woord voor veteraan dat zo weer een nieuw leven krijgt.
Op verzoek van de organisatoren schreef ik een gedicht voor en over de veteranen.
VETERAAN
Een woord met maar twee synoniemen:
grombaard en zij die niet meer dienen.
Heldhaftigheid wordt niet vermeld,
van hun verhalen niets verteld.
Ooit werden zij in vredesnaam
naar brandhaarden uitgezonden.
Ver weg van een gewoon bestaan
moesten zij over grenzen gaan,
met risico’s hun wachten lopen.
Hopend geweld te helpen stoppen,
alert tot in de vingertoppen,
vonden zij maten, kameraden,
verbonden in de strijd. Zij werden
experts in omgaan met verliezen,
volhouders die kunnen doorstaan,
geduldige zoekers en bouwers
van bruggen, betrouwbare vrienden.
Sterk gingen deze mannen, vrouwen
nieuwe mensenmissies aan, maar
Van Dale laat oudgedienden staan.
Fiet van Beek,
Eilanddichter
Ankerplaats – Woontij 75 jaar
Woontij, de woningbouwvereniging van Texel, bestaat 75 jaar. Dat wordt op allerlei manieren en op verschillende momenten gevierd. Op een van die festiviteiten – in Den Helder want ook daar is Woontij actief – droeg ik onderstaand gedicht voor.
75 jaar Woontij
ANKERPLAATS
Het woontij springt al jaren vloed,
de schaarste raakt niet weggeëbd,
de ene golf van meer en meer volgt
op de andere. Veel eerste stenen
zijn al gelegd, een nieuwe stroom
staat als een huis, te huur gezet
in Helders hart en Texels’ Tuunen.
Natuurlijk, om wel te kunnen zijn,
begint het met een dak, wat warmte
en een plek die eigen worden mag.
Hoe je ook heet, vanwaar je ook kwam,
jouw naam op de deur, jouw eiland
van rust, jouw stijl en budget
op een plaats waar je buurten kan.
Daar valt op te bouwen; onnodige
muren trek je niet op, contact
is op te nemen, een proeftuin
te plannen, welkom uit te stralen.
Zonder iets te hoeven leidt groeten
tot ontmoeten en wordt verkennen
herkennen. Die man in de rolstoel,
dat meisje met vlechten, de jongen
op de scooter en die vrouw met
een hoofddoek, samen vormen zij
begane grond en het cement.
Een wijk op peil is niet een lijn
van aangespoelde stenen, maar
het samenspel met mensen die
elkaar dat kopje suiker lenen.
Fiet van Beek,
eilanddichter